Wiele osób zastanawia się, czy zakładanie urządzeń podsłuchowych lub nagrywanie rozmów z osobami trzecimi bez ich wiedzy jest legalne. W niniejszym artykule postaram się odpowiedzieć na powyższe pytania.

Podsłuch – legalny czy jednak nie?

Wiele osób zastanawia się, czy zakładanie urządzeń podsłuchowych lub nagrywanie rozmów z osobami trzecimi bez ich wiedzy jest legalne. W niniejszym artykule postaram się odpowiedzieć na powyższe pytania. Jednocześnie zaznaczam, że nie zostaną tu omówione kwestie związane z podsłuchami używanymi przez służby państwowe, ponieważ jest to zupełnie odrębny temat.

W pierwszej kolejności trzeba wskazać, że kwestię odpowiedzialności karnej związanej z używaniem urządzeń podsłuchowych reguluje art. 267 § 3 kodeksu karnego (dalej zwany jako k.k.). Zgodnie z przywołanym przepisem odpowiedzialności karnej podlega ten, kto w celu uzyskania informacji, do której nie jest uprawniony, zakłada lub posługuje się urządzeniem podsłuchowym, wizualnym albo innym urządzeniem lub oprogramowaniem. Kara jaka może być wymierzona za to przestępstwo została określona w art. 267 § 1 k.k. i może to być grzywna, kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Odpowiedzialność karna w kodeksie karnym przewidziana jest jak widać nie tylko za posługiwanie się urządzeniem podsłuchowym ale także urządzeniem wizualnym bądź też każdym innym, które pozwala nam na uzyskanie dostępu do informacji dla nas nieprzeznaczonych. Może to być zatem np. kamera lub nadajnik GPS.

Dla możliwości przypisania odpowiedzialności karnej za posługiwanie się urządzeniem podsłuchowym niezbędne jest wykazanie, że celem takiego działania jest uzyskanie informacji do której osoba korzystająca z urządzenia nie jest uprawniona. Nie mamy wiec do czynienia z przestępstwem w sytuacji, gdy uzyskujemy informację, do której jesteśmy uprawnieni. Nie popełnia zatem przestępstwa osoba, która nagrywa dyktafonem rozmowę, w której sama uczestniczy.

Poniżej przedstawię wybrane orzeczenia sądowe, dotyczące tematyki związanej z nielegalnym pozyskiwaniem informacji, do której sprawca nie jest uprawniony.

 Nadajnik GPS.

 W kontekście założenia nadajnika GPS wypowiedział się jednoznacznie Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 27.11.2019 r., sygn. akt V KK 505/18, gdzie Sąd ten stwierdził: "Bezprawne zainstalowanie w cudzym pojeździe urządzenia służącego do pozyskiwania informacji o trasie jazdy i tym samym o miejscu przebywania danej osoby jest niedozwolone i stanowi czyn zabroniony, o którym mowa w art. 267 § 3 KK".

Podsłuch do celów rozwodowych.

Kolejne ciekawe orzeczenie wydał Sąd Rejonowy w Szczecinie w dniu 07 czerwca 2016 roku w sprawie o sygn. akt IV K 682/14, gdzie Sąd stwierdził, że "Czyn oskarżonej polegający na nagrywaniu pokrzywdzonego w użytkowanym przez niego samochodzie oraz w mieszkaniu przy pomocy urządzania podsłuchowego – bo taki charakter należało przypisać dyktafonowi, którym posłużyła się oskarżona, w sytuacji gdy w sposób niejawny, ukrywając go w tych miejscach dokonywała nagrań w celu podsłuchania rozmów pokrzywdzonego - wyczerpał znamiona czynu zabronionego z art. 267 § 3 KK. Tak więc oskarżona działała w celu objęcia swoją wiedzą informacji, do których nie była uprawniona i posłużyła się przy tym urządzeniem nagrywającym – dyktafonem, w ten sposób, że pozostawiała go bez wiedzy pokrzywdzonego w takim miejscu (samochód i mieszkanie), aby można było nagrywać prowadzone przez niego rozmowy, którymi objęte były informacje nieprzeznaczone dla niej".

W kontekście możliwości wykorzystania w postępowaniu dowodu z podsłuchu wypowiedział się Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 27.04.2016 r. w sprawie o sygn. akt III K 265/15, gdzie Sąd wskazał, że "Utrwalenie przebiegu rozmowy osób trzecich dokonane przez osobę prywatną stanowi co do zasady dowód dopuszczalny w postępowaniu sądowym, niemniej okoliczność ta sama przez się nie kreuje uprawnienia do podsłuchu i nie wyłącza odpowiedzialności karnej sprawcy takiego czynu na podstawie art. 267 § 3 KK".

Końcowo należy pamiętać, że omawiane przestępstwo ma charakter wnioskowy, co oznacza, że ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego.

W przypadku pytań lub wątpliwości związanych z powyższym tematem zapraszam do kontaktu.

Adwokat Tomasz Jaroszewicz

Kancelaria Adwokacka w Białymstoku

ul. Żurawia 35, 15-540 Białystok

tel. 883 933 850