Otrzymanie pierwszego wezwania na przesłuchanie w charakterze podejrzanego często wiąże się z tym, że po raz pierwszy dowiadujemy się o prowadzonym postępowaniu karnym.

Jeżeli otrzymaliście Państwo wezwanie na przesłuchanie w charakterze podejrzanego i zastanawiacie się co z tym „fantem” zrobić i jakie konsekwencje niesie za sobą otrzymane pismo, zachęcam do zapoznania się z niniejszym artykułem, w którym poruszę najważniejsze kwestie związane z pierwszym przesłuchaniem osoby w charakterze podejrzanego.

W swojej pracy zawodowej uczestniczyłem w wielu tego typu przesłuchaniach. W trakcie pracy w Prokuraturze Rejonowej w Białymstoku wielokrotnie osobiście wykonywałem czynności przesłuchania podejrzanych, obecnie jako adwokat uczestniczę w tego rodzaju czynnościach, jako obrońca moich klientów.

Otrzymanie pierwszego wezwania na przesłuchanie w charakterze podejrzanego często wiąże się z tym, że po raz pierwszy dowiadujemy się o prowadzonym postępowaniu karnym. Wezwanie takie może wystawić funkcjonariusz policji prowadzący sprawę lub prokurator, gdy zgromadzony dotychczas w sprawie materiał dowodowy wskazuje, że zachodzi wysokie prawdopodobieństwo, iż konkretna osoba popełniała przestępstwo. W wezwaniu wskazany jest termin, w którym należy się stawić, miejsce, sygnatura sprawy oraz najczęściej kontakt do osoby prowadzącej postępowanie. Nie ma co liczyć, że jeżeli nie stawimy się na wezwanie lub nie będziemy odbierać korespondencji z prokuratury lub policji to sprawa „zniknie”. Niestety tak się nie stanie. Należy pamiętać, że jeżeli nie stawimy się na czynność przesłuchania i nie usprawiedliwimy naszej nieobecności to prokurator zarządzi przymusowe doprowadzenie i zamiast stawić się dobrowolnie, zostaniemy zatrzymani przez policję i przymusowo dowiezieni na czynność.

Jak wygląda pierwsze przesłuchanie w charakterze podejrzanego?

Czynność pierwszego przesłuchania rozpoczyna się od okazania dokumentu tożsamości. Prowadzący przesłuchanie musi mieć pewność, że osobą która się stawiła faktycznie jest ta osoba, która została wezwana. Następnie osoba przesłuchiwana jest informowana, że w dniu dzisiejszym ogłoszone zostanie wobec niej postanowienie o przedstawieniu zarzutów. Przed przesłuchaniem osoba przesłuchiwana otrzymuje na piśmie pouczenia o prawach i obowiązkach podejrzanego. Następnie przesłuchujący przedstawia zarzuty dla osoby przesłuchiwanej, a więc ustnie informuję ją jakiego rodzaju przestępstwo lub przestępstwa jej zarzuca. Przesłuchujący wręcza również osobie przesłuchiwanej postanowienie o przedstawieniu zarzutów, które to postanowienie osoba przesłuchiwana powinna podpisać. Podpis na postanowieniu stanowi dowód, że zarzuty zostały faktycznie ogłoszone. Od momentu przedstawienia zarzutów, osoba przesłuchiwana zyskuje w toku postępowania status podejrzanego. Jest więc stroną prowadzonego przez policję lub prokuraturę postępowania karnego, a co się z tym wiąże ma określone prawa ale i obowiązki.

Przesłuchanie wymaga sporządzenia protokołu. Sama czynność przesłuchania wygląda w ten sposób, że przesłuchujący odbiera od podejrzanego szczegółowe dane dotyczące jego sytuacji osobistej, majątkowej oraz zdrowotnej, a następnie pyta, czy podejrzany przyznaje się do popełnienia zarzucanego czynu czy też nie. Pytanie to pada zawsze na początku każdego przesłuchania, tuż po odebraniu danych. Podejrzany ma prawo aby składać wyjaśnienia, odmówić składania wyjaśnień lub odmówić odpowiedzi na poszczególne, zadawane przez przesłuchującego pytania. Podejrzany może odmówić składania wyjaśnień i z tego tytułu nie mogą być wyciągane wobec niego żadne negatywne konsekwencje.

Jakie znaczenie ma pierwsze przesłuchanie w charakterze podejrzanego?

Czynność pierwszego przesłuchania ma niezwykle istotne znaczenie dla dalszego biegu postępowania karnego i od jego wyniku może zależeć finał całej sprawy. Gdy już złożymy wyjaśnienia do protokołu, ich zmiana na późniejszym etapie postępowania, choć jest możliwa, nie będzie traktowana wiarygodnie. Dlatego też, po otrzymaniu wezwania na przesłuchanie warto skontaktować się z doświadczonym adwokatem specjalizującym się w prowadzeniu spraw karnych. Prawnik wytłumaczy jakie prawa przysługująpodejrzanemu w trakcie przesłuchania, jakie są możliwe scenariusze postępowania oraz jaką obronę można podjąć w danej sprawie. Adwokatbędzie również obecny podczas przesłuchania i zadba, aby nie zostały naruszone prawa podejrzanego.

Należy pamiętać, że samo postawienie zarzutów w sprawie karnej nie oznacza jeszcze, że sprawa skończy się wyrokiem skazującym. Podejrzany ma prawo bronić się w toku postępowania karnego składając m. in. wnioski dowodowe, które będą przemawiały na jego korzyść. Jednakże, nawet jeżeli zebrany przez policję materiał dowodowy jest mocny i obciążający, to należy pamiętać, że istnieje wiele instytucji, takich jak  warunkowe umorzenie postępowania karnego, dobrowolne poddanie karze czynadzwyczajne złagodzenie kary które pozwolą na pozytywne zakończenie sprawy i uwolnienie się od problemów z wymiarem sprawiedliwości.

Czy przy pierwszym przesłuchaniu warto przyznać się do winy?

Odpowiedź na powyższe pytanie zależy z jakiego rodzaju sprawą mamy do czynienia. Zasadą jest jednak to, że nie warto spieszyć się z podjęciem decyzji o przyznaniu się do popełnienia zarzucanego przestępstwa już przy pierwszym przesłuchaniu, nie znając materiału dowodowego, który został dotychczas zgromadzony w sprawie. Wyjątkiem są sprawy oczywiste, w których wina podejrzanego nie budzi żadnych wątpliwości. W takiej sytuacji podejrzany może przyznać się do popełnienia zarzucanego czynu i zgłosić chęć dobrowolnego poddania się karze. Warto w takiej sytuacji skorzystać z pomocy doświadczonego w sprawach karnych adwokata, który pomoże uzgodnić z prokuratorem karę adekwatną do popełnionego przestępstwa. Jeżeli takie uzgodnienia zakończą się pozytywne, wówczas prokurator zamiast aktu oskarżenia skieruje do sądu wniosek o dobrowolne poddanie się karze. Skraca to znacznie czas trwania całego postępowania, ponieważ sąd, jeżeli zaakceptuje wniosek prokuratora, zamiast rozprawy wyznaczy posiedzenie i zakończy sprawę bez przeprowadzania postępowania dowodowego na warunkach uzgodnionych przez podejrzanego z prokuratorem.    

W razie pytań lub wątpliwości związanych z powyższą tematyką, a także w sytuacji gdy potrzebujecie Państwo pomocy prawnej zapraszam do kontaktu. Zapraszam także do zapoznania się z innymi artykułami, związanymi z tematyką karną, rodzinną i gospodarczą (kredyty frankowe) umieszczonymi na mojej stronie internetowej.

Adwokat Tomasz Jaroszewicz

Kancelaria Adwokacka w Białymstoku

ul. Żurawia 35, 15-540 Białystok

tel. 883 933 850