Odpowiedzialność karną za przestępstwo polegające na wręczeniu innej osobie „łapówki” reguluje przepis art. 229 § 1 kodeksu karnego który stanowi, że (...)

Odpowiedzialność karną za przestępstwo polegające na wręczeniu innej osobie „łapówki” reguluje przepis art. 229 § 1 kodeksu karnego który stanowi, że:  „Kto udziela albo obiecuje udzielić korzyści majątkowej lub osobistej osobie pełniącej funkcję publiczną w związku z pełnieniem tej funkcji, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8”.

Powołany wyżej przepis nie posługuje się pojęciem „łapówki”, a mówi o udzieleniu albo obietnicy udzielenia korzyści majątkowej lub osobistej. Z treści powołanego przepisu wynika jednoznacznie, że odpowiedzialność karną poniesie nie tylko osoba, która korzyść wręczyła ale również osoba, która takiej korzyści obiecała udzielić. Karze podlegać będzie zatem przysłowiowy Kowalski zarówno wówczas, gdy wręczył policjantowi 500 zł za to, że ten odstąpił od czynności służbowej i nie nałożył na Kowalskiego mandatu jak i wówczas, gdy Kowalski obieca policjantowi wręczenie 500 zł.

Czym jest korzyść majątkowa a czym korzyść osobista?

Korzyść majątkowa oznacza wszelkiego rodzaju świadczenia, które da się wyrazić w pieniądzu. W praktyce korzyścią majątkowąnajczęściejjest określona kwota pieniędzy. Niekiedy jednak może być to np. nieruchomość, samochód, drogi zegarek, obraz, meble czy zwolnienie z długua więc w zasadzie wszystko co może być wyrażone w pieniądzu. Z kolei korzyścią osobistą są świadczenia niemajątkowe, np. usługi seksualne, nadanie tytułu honorowego, odznaczenia czy uniknięcie odpowiedzialności karnej.

Nie każde wręczenie korzyści majątkowej wiąże się z odpowiedzialnością karną. Do przestępstwa dochodzi tylko wówczas, gdy adresatem korzyści jest osoba pełniąca funkcję publiczną i tylko wówczas, gdy „łapówka” ma związek z pełnieniem tej funkcji. Jako przykład można podać tu następującą sytuację: Przestępstwem będzie wręczenie pieniędzy policjantowi w zamian za to, że odstąpił on od czynności służbowej, np. od wypisania mandatu. Policjant jest osobą pełniącą funkcję publiczną, a wręczana korzyść ma związek z pełnieniem funkcji policjanta. Z kolei przestępstwem nie będzie wręczenie pieniędzy temu samemu policjantowi za to, żeby np. nie parkował na określonym miejscu postojowym przed blokiem, w którym obaj mężczyźni wspólnie mieszkają. Pomimo, że pieniądze są wręczane policjantowi to nie maja one żadnego związku z wykonywanym przez niego zawodem. Przykładem przestępstwa z art. 229 § 1 kodeksu karnego będzie wręczenie korzyści majątkowej urzędnikowi w zamian za załatwienie sprawy w urzędzie, celnikowi czy strażnikowi granicznemu w zamian za odstąpienie od kontroli przewożonego towaru czy sędziemu w zamian za korzystny wyrok.

Wręczenie łapówki – wysokość kary.

Przestępstwa korupcyjne zagrożone są stosunkowo surowymi karami. Za przestępstwo udzielenia albo obietnicy udzielenia korzyści majątkowej lub osobistej sprawcapodlegakarze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. Rozpiętość kary, tzw. „widełki” są zatem bardzo duże. Decyzję co do wymiaru kary podejmuje sąd orzekający w danej sprawie. Sąd może zatem orzec karę np. 1 roku pozbawienia wolności (karę taką zgodnie z przepisami da się warunkowo zawiesić) jak i karę 2 lat pozbawienia wolności  lub wyższą, przy czym kar takich nie da się zawiesić. W przypadku przedstawienia zarzutów korupcyjnych warto skontaktować się z doświadczonym adwokatem, specjalizującym się w prowadzeniu spraw karnych.

Ustawodawca w art.  229 § 2 kodeksu karnego wprowadził„wypadek mniejszej wagi”, który przewiduje karę grzywny, karę ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Pojęcie „wypadku mniejszej wagi” nie zostało nigdzie zdefiniowane i każdorazowo ocena w tym zakresie należy do sądu rozpoznającego daną sprawę. Niewątpliwie w interesie osoby, która „łapówkę” wręczyła leży to, aby sąd uznał zachowanie sprawcy za wypadek mniejszej wagi, ponieważ wiąże się to automatycznie z dużo niższą karą.

Z kolei w art. 229 § 4 kodeksu karnego przewidziano obostrzenie kary w sytuacji, jeżeli korzyść majątkowa jest znacznej wartości. W takiej sytuacji przestępstwo zagrożone jest karą pozbawienia wolności od lat 2 do 12. Korzyścią znacznej wartości jest korzyść, której wartość w czasie wręczania przekracza 200 000 zł.

Wręczenie łapówki – brak kary.

Przepisy przewidują sytuację, w której pomimo wręczenia„łapówki” sprawca nie poniesie odpowiedzialności karnej. Reguluje to zapis art. 229 § 6 kodeksu karnego który stanowi, że „Nie podlega karze sprawca przestępstwa określonego w § 1-5, jeżeli korzyść majątkowa lub osobista albo ich obietnica zostały przyjęte przez osobę pełniącą funkcję publiczną, a sprawca zawiadomił o tym fakcie organ powołany do ścigania przestępstw i ujawnił wszystkie istotne okoliczności przestępstwa, zanim organ ten o nim się dowiedział”.

W razie pytań lub wątpliwości związanych z powyższą tematyką, a także w sytuacji gdy potrzebujecie Państwo pomocy prawnej zapraszam do kontaktu. Zapraszam także do zapoznania się z innymi artykułami, związanymi z tematyką karną, rodzinną, gospodarczą (sprawy frankowe) umieszczonymi na mojej stronie internetowej.

 Adwokat Tomasz Jaroszewicz

Kancelaria Adwokacka w Białymstoku

ul. Żurawia 35, 15-540 Białystok

tel. 883 933 850